Қылмыстық заңды оңтайландыру – түзетулер жобасы ғылыми қоғамдастықпен талқыланды

Бас прокуратура әзірлеген «Қылмыстық іс жүргізу және қылмыстық-атқару кодекстерін бір мезгілде түзетумен қылмыстық заңды оңтайландыру туралы» Заң жобасы бүгін Құқық қорғау органдары академиясында өткен Дөңгелек үстелде талқылаудың басты тақырыбына айналды.

Қатысушылар қатарында: Қазақстандағы адам құқықтары жөніндегі уәкіл, Жоғарғы Соттың, құқық қорғау органдарының, адвокаттардың, «Аманат» партиясының және «Атамакен» ҰКП-ның өкілдері, сондай-ақ Қазақстан, Беларусь, Ресей және Өзбекстанның атақты ғалымдары бар.

Қаралып отырған құқықтық қатынастар ерекше қоғамдық маңызға ие және мемлекеттің негізгі функцияларының біріне – қауіпсіздік пен құқықтық тәртіпті қамтамасыз етуге тікелей әсер етеді. Осының арқасында кез-келген енгізілген өзгерістер әрқашан қоғамда айқын қарама-қайшылық тудырды.

Іс-шараның маңыздылығын атап өткен Академия ректоры Тимур Сүлейменов ол аталған салаларда реформаларды тиісті ғылыми-практикалық негіздемесіз жүргізу, әсіресе ұзақ мерзімді перспективада негізсіз тәуекелдерге бару екенін атап өтті.

Әзірлеушілер ұсынған заң жобасы материалдық және процессуалдық бөліктерге өзгерістерді қарастырады. Шартты түрде түзетулердің 4 негізгі бағытын бөлуге болады:

– әрекеттердің қоғамдық қауіптілігін ескере отырып, санкцияларды үйлестіру;

– жазаларды тағайындау және орындау тәртібін оңтайландыру;

– процеске қатысушылардың мәртебесі мен өкілеттіктерін қайта қарау;

– бюрократия мен әуре-сарсаңның төмендеуі.

Диалог алаңы ғалымдардың, тәжірибелі заңгерлердің, қатысы бар мемлекеттік органдар, қоғамдық бірлестіктер мен құқық қорғаушылар өкілдерінің пікірлерін шоғырландыруға мүмкіндік берді.

Пікірталаста көптеген мәселелер қозғалды. Мысалы, бұзушылықтардың және олар үшін жазалаудың қоғамдық қауіптілігінің мөлшерлестігі, сот үкімінсіз қылмыстық-құқықтық ықпал етудің балама шараларын (мәні бойынша – жаза) енгізу, бірқатар тергеу және жасырын тергеу әрекеттерін санкциялау жөніндегі өкілеттіктерді прокурорларға беру жөнінде көптеген пікірлер айтылды.

Дөңгелек үстелдің қорытындылары жинақталып, заң жобасын әзірлеушілерге ұсынымдар ретінде жолданатын болады.