Қазақ музыкалық мәдениеті: Академияда домбыра күніне арналған дәріс өтті

Ұлттық домбыра күні қарсаңында Құқық қорғау органдары академиясында Қазақстан Республикасы Президенттік орталығының өкілі Жансая Шыңғысханқызы өткізген Ұлттық музыкалық аспаптар туралы дәріс өтті.

Домбыра, қазақ музыкалық мәдениетінің басты символы, қазақ халқының рухымен, оның өзіндік ерекшелігімен және ұлттық нақышымен тығыз байланысты. Қазіргі домбыраның прототипі 4000 жылдан асады және алғашқы шымшу құралдарының бірі болып табылады. Қазақ мәдениетінің осы маңызды элементінің құрметіне 2018 жылдың 1 шілдесінен бастап шілденің бірінші жексенбісіне сәйкес келетін Ұлттық домбыра күні жыл сайын атап өтіледі.

Дәріс барысында Жансая Шыңғысханқызы Академия қызметкерлері мен тыңдаушыларына домбыра, қобыз және жетіген сияқты ұлттық музыкалық аспаптардың әдемі экспонаттарын ұсынды.

«Музыкалық аспаптар – халық мәдениетінің маңызды құрамдас бөлігі. Олардың көмегімен әлем, халық тарихы туралы білім беріліп, этикалық нормалар енгізілді», – деп атап өтті Жансая Шыңғысханқызы. Қазақстанда халық аспаптарының қырықтан астам түрі бар, олардың ішінде домбыра, қобыз, дабыл, жетіген, сырнай, керей, шертер, сыбызғы, адырна, сазген, дудыға, тоқылдақ және басқалары бар.

Дәріс сонымен қатар музыкалық аспаптарды қолданудың тарихи аспектілерін қамтыды. Мысалы, қобыз харнаудың ғұрыптық әндерін орындай отырып, науқастарды емдеуде рухтарды шығару үшін бақсылар қолданды. Қобыздың аты аңызға айналған жасаушысы түркі ақыны-әнші және IX ғасырдың композиторы Қорқыт ата болып саналады. Қобыздың белгілі орындаушылары Жаппас Қаламбаев (1909-1970) және Дәулет Мықтыбаев (1904-1976).

Дәрісте бүгінгі күнге дейін өзгеріссіз қалған ежелгі музыкалық аспап жетіген де ұсынылды. Аңыз бойынша, оны қайтыс болған жеті ұлды еске алу үшін Жүрегі ауырған әкесі жасаған. Жетіген халық оркестрлері мен ансамбльдерінде («Сазген», «Мұрагер», «Адырна», «Отырар сазы» және т.б.) жеке және сүйемелдеуші құрал ретінде пайдаланылады.

Бұл дәріс Академияның әрбір қызметкері мен тыңдаушысына сұлулықты еске түсіруге, күнделікті өмірден алшақтатуға және өз халқының мәдениеті туралы жаңа білім алуға мүмкіндік берді.

Құқық қорғау органдары академиясының
баспасөз қызметі